A- Khái quát về Công nghiệp 4.0

Theo Klaus Schwab, người sáng lập và chủ tịch điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế Giới, Cách mạng Công nghiệp 4.0 được hiểu giản đơn như sau:

“Cách mạng công nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách mạng lần 2 diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cuộc cách mạng lần 3 sử dụng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Bây giờ, cuộc Cách mạng Công nghiệp Thứ tư đang nảy nở từ cuộc cách mạng lần ba, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới giữa vật lý, kỹ thuật số và sinh học”.

Cách mạng Công nghiệp 4.0 sẽ diễn ra trên 3 lĩnh vực chính gồm Công nghệ sinh học, Kỹ thuật số và Vật lý.

Những yếu tố cốt lõi của Kỹ thuật số trong CMCN 4.0 sẽ là: Trí tuệ nhân tạo (AI), Vạn vật kết nối – Internet of Things (IoT) và dữ liệu lớn (Big Data).

Trên lĩnh vực công nghệ sinh học, Cách mạng Công nghiệp 4.0 tập trung vào nghiên cứu để tạo ra những bước nhảy vọt trong Nông nghiệp, Thủy sản, Y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, hóa học và vật liệu.

Cuối cùng là lĩnh vực Vật lý với robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, các vật liệu mới (graphene, skyrmions…) và công nghệ nano.

Cũng theo ông Klaus Schwab, tốc độ đột phá của Cách mạng Công nghiệp 4.0 hiện “không có tiền lệ lịch sử”. Khi so sánh với các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây, 4.0 đang tiến triển theo một hàm số mũ chứ không phải là tốc độ tuyến tính. Hơn nữa, nó đang phá vỡ hầu hết ngành công nghiệp ở mọi quốc gia. Và chiều rộng và chiều sâu của những thay đổi này báo trước sự chuyển đổi của toàn bộ hệ thống sản xuất, quản lý và quản trị.

Hiện Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang diễn ra tại các nước phát triển như Mỹ, châu Âu, một phần châu Á. Bên cạnh những cơ hội mới, cách mạng công nghiệp 4.0 cũng đặt ra cho nhân loại nhiều thách thức phải đối mặt.

B-Ảnh hưởng của Công nghiệp 4.0 với phát triển du lịch:

I-Về lĩnh vực quảng bá và marketing du lịch

1-Mở rộng không gian, thời gian và thị trường du lịch

Việc phát triển Internet kết nối vạn vật làm xóa nhòa không gian và thời gian, tạo nên một thế giới phẳng, mọi người trên khắp thế giới, chỉ cần có kết nối internet là có thể truy cập và tìm hiểu tất cả những di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh du lịch nổi tiếng trên toàn thế giới. Đây chính là cú hích quan trọng làm nảy sinh nhu cầu đi du lịch ở mọi người dân, là cơ hội vàng để mở rộng thị trường du lịch.

2-Giảm chi phí quảng cáo, tiếp thị

Nếu như trước kia, để quảng bá, phát triển điểm đến, người ta phải mất rất nhiều thời gian và phải trả một khoản kinh phí khá lớn cho việc quảng cáo trên truyền hình, báo, đài, phát tờ rơi, tập gấp, bản đồ, giới thiệu các tour và giá mỗi tour du lịch … thì nay thông qua ứng dụng các Website thông minh ( như Web30s, Smart Live Chart, Smart Marketing Tool ) và tổng đài ảo (tất cả các phần mềm này đều chạy trên môi trường điện toán đám mây) giá thành chi phí  quảng cáo, tiếp thị và thời gian dành cho nó đã giảm đi rất nhiều. Đây là một lợi thế to lớn do công nghiệp 4.0 mang lại.

3-Số hóa cơ sở dữ liệu du lịch

Việc số hóa các cơ sở dữ liệu du lịch như  giới thiệu các dạng tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn, bản đồ các điểm du lịch, hệ thống các nhà hàng, khách sạn, hệ thống giao thông… của mỗi địa phương, mỗi quốc gia đang được triển khai rộng rãi, mang lại tiện ích cho các nhà quản lý, kinh doanh du lịch và du khách ở khắp nơi trên thế giới.

4-Du lịch thực tế ảo

Việc sử dụng hình ảnh , các thước phim 3D, 4D tái dựng lại các sự kiện, di tích lịch sử, văn hóa, các di sản thiên nhiên và đưa lên các internet hoặc trình chiếu tại các điểm du lịch sẽ giúp cho tất cả mọi người trên khắp thế giới (trong đó có các du khách) dễ dàng khám phá, hiểu hơn, yêu hơn và thích thú tìm hiểu tài nguyên du lịch của mỗi địa phương, mỗi quốc gia. Đây cũng là một trong những phương pháp kích cầu du lịch hiệu quả.

II-Về lĩnh vực kinh doanh các dịch vụ du lịch

1-Bán hàng qua mạng và thanh toán trực tuyến

Thương mại điện tử, kinh doanh qua mạng, trong đó có kinh doanh du lịch hiện đang là xu thế thời đại. Công nghiệp 4.0 giúp cho các nhà kinh doanh du lịch triển khai bán các dịch vụ du lịch cho mọi đối tượng có nhu cầu trên khắp thế giới với chi phí ít nhất, thời gian tiết kiệm nhất và doanh thu cao nhất.

2-Giảm nhân lực lao động, thời gian, chi phí, giảm giá thành các dịch vụ du lịch.

Ứng dụng công nghệ hiện đại đã làm giảm đáng kể nguồn nhân lực lao động, rút ngắn thời gian làm việc, giảm mạnh các chi phí dẫn tới giảm giá thành các dịch vụ du lịch.

Chính nhờ mua và bán hàng qua mạng nên các doanh nghiệp du lịch có thể liên kết, cùng hợp tác, chia sẻ khó khăn và lợi nhuận, bán hàng cho số lượng khách đông, chi phí và thời gian ít nên họ có thể ổn định giá , giảm giá, thậm chí giảm giá cực sốc các dịch vụ du lịch.

Các nhà kinh doanh du lịch gốc Hoa Kiều ở Mỹ, ở một số nước trong khu vực Đông Nam Á( Thái Lan, Malaixia, Singapore), các doanh ngghiệp du lịch ở khu vực Đông Âu … là những người rất giỏi trong lĩnh vực này. Ở Mỹ, giá tour của họ rất linh hoạt, thậm chí một số khách du lịch may mắn vào mùa thấp điểm du lịch được khuyến mãi khủng (mua 2 tặng 2), chỉ phải trả khoảng  250 USD cho tour 7 ngày 6 đêm ở Bờ Đông , khoảng 400 USD cho tour 10 ngày 9 đêm  ở Bờ Tây nước Mỹ ( giá chỉ bao gồm chi phí đi lại và ngủ đêm ở khách sạn 3-5 sao). Giá rẻ như thế này ở Việt Nam chỉ có nằm mơ mới thấy.

3-Liên kết tour, tuyến du lịch.

Intenet kết nối vạn vật đã giúp cho các doanh nghiệp lữ hành dễ dàng kết nối tour, tuyến điểm, tăng lượng khách và tăng hiệu suất kinh doanh du lịch, biến du lịch trở thành một ngành công nghiệp có guồng máy hoạt động không ngừng nghỉ, chạy hết công suất.

4-Phát triển thương hiệu điểm đến

Công nghiệp 4.0 đưa thông tin, hình ảnh điểm đến cho mọi người ở tất cả mọi lúc, mọi nơi, nó kích thích và tạo ra nhu cầu khám phá, tìm hiểu điểm đến, Các điểm du lịch nổi tiếng, có chất lượng dịch vụ tốt, thông qua công nghệ 4.0 sẽ tạo ra hiệu ứng đám đông, tạo nên thương hiệu điểm đến nhanh chóng và mang tầm vóc quy mô toàn cầu.

Một trong những ví dụ điển hình là sau khi bộ phim KingKong ra đời, Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), Tràng An(Ninh Bình) và Phong Nha (Quảng Bình) càng trở nên nổi tiếng,trở thành điểm đến hấp dẫn trong con mắt du khách quốc tế và trong nước.

5-Liên kết các doanh nghiệp du lịch

Liên kết vùng, liên kết giữa các doanh nghiệp du lịch, chia sẻ khách, dịch vụ,chia sẻ lợi nhuận cũng như khó khăn là xu thế tất yếu để chuyên môn hóa và giảm giá thành các dịch vụ du lịch . Công nghiệp 4.0 giúp cho mối liên kết này ngày càng thuận lợi, mở rộng không gian, làm cho ngành du lịch phát triển bền vững hơn.

6-Phát triển các sản phẩm du lịch mới.

Công nghiệp 4.0 tạo ra ngày càng nhiều sản phẩm du lịch mới, phong phú, hấp dẫn hơn.

Công nghiệp 4.0, nhất là công nghệ ảo cho phép tái tạo lại những sự kiện lịch sử, không gian văn hóa cổ xưa, những thắng cảnh thiên nhiên hùng vĩ … để du khách có thể trải nghiệm và đắm chìm vào nó, tạo nên những cảm giác như thực tại những điểm du lịch. Những du khách nào có dịp tới thăm Kinh đô điện ảnh Holiwood mới thấy hết được hiệu ứng công nghệ ảo, sức hấp dẫn khó cưỡng lại của điểm du lịch nổi tiếng này.

7-Nâng cao chất lượng dịch vụ

Khi ứng dụng công nghiệp 4.0 , với những ưu thế công nghệ vượt trội, nó cho phép du khách cảm nhận bằng tất cả các giác quan ( thính giác, vị giác, khứu giác, xúc giác, tri giác ) của mình,  sự cảm nhận và hài lòng của du khách sẽ tăng lên rất nhiều. Chính vì vậy công nghiệp 4.0 không chỉ làm giảm giá thành mà còn  làm tăng chất lượng các dịch vụ du lịch

III-Về lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực du lịch

Công nghiệp 4.0 đang được ứng dụng rộng rãi vào tất cả lĩnh vực trong đời sống xã hội, trong đó có ngành du lịch. Vì vậy các cơ sở đào tạo du lịch- chiếc máy cái của ngành du lịch, cũng cần phải có những chuyển đổi mạnh mẽ để thích ứng với sự phát triển của công nghệ. Những vấn đề cần đổi mới là :

1-Đổi mới chương trình, giáo trình đào tạo, tăng thời lượng thực hành, thực tập thực tế tại doanh nghiệp.

2-Nâng cao và cập nhật trình độ chuyên môn, công nghệ cho đội ngũ giáo viên.

3-Ứng dụng công nghệ mới trong giảng dạy lý thuyết và thực hành.

4-Sinh viên cần được đào tạo thêm các kỹ năng mềm, kỹ năng ứng công nghệ mới, kỹ năng giao tiếp và sử dụng ngoại ngữ trong hoạt động kinh doanh.

6-Liên kết nhà trường với doanh nghiệp, đào tạo theo nhu của doanh nghiệp và xã hội.

Công nghiệp 4.0 sẽ làm thay đổi mạnh mẽ kỹ năng quản trị, kinh doanh, làm giảm giá thành và tăng chất lượng các dịch vụ du lịch, là động lực to lớn để kích cầu du lịch, đồng thời cũng đẩy một bộ phận nhân viên văn phòng, lao động giản đơn và những người không thích ứng với công nghệ mới ra khỏi ngành du lịch. Công nghiệp 4.0 vừa là cơ hội và cũng là thách thức đối với ngành du lịch.

Tài liệu tham khảo

1-

//news.zing.vn › Công nghệ

2-

//vi.wikipedia.org/wiki/Công_nghiệp_4.0

3-

vietnamnet.vn/…/cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-nhung-van-de-o-viet-nam-383787.ht..

4-

//vnexpress.net/projects/cach-mang-cong-nghiep-lan-thu-tu-la…/index.html

5-

thuc.

6-

egov.hufi.jjhcsj.com/…/nhung-co-hoi-thach-thuc-cua-cuoc-cach-mang-cong-nghiep-lan-4.

7-

khpl.moj.gov.vn/qt/tintuc/Pages/hoat-dong-khoa-hoc.aspx

8-

tiasang.com.vn/-…/Cach-mang-Cong-nghiep-lan-thu-4–Co-hoi-va-thach-thuc-doi-voi…

9-

www.nhandan.com.vn/hangthang/item/34245102-co-hoi-va-thach-thuc.html

TS.Phùng Đức Vinh